به معنای “Direct-to-Garment” است و به یک روش چاپ دیجیتال مستقیم بر روی پارچه اشاره دارد. در این روش، از چاپگرهای دیجیتال ویژهای به نام چاپگرهای DTG استفاده میشود تا طرحها، تصاویر یا نوشتهها را بهطور مستقیم و بدون واسطه بر روی سطح پارچه چاپ کنند. این فناوری نوین امکان چاپ با کیفیت بالا و دقت زیاد را فراهم میآورد و برای چاپ طرحهای پیچیده و چند رنگ روی انواع پارچه، بهویژه پارچههای طبیعی مانند پنبه، بسیار مناسب است.
تاریخچه و تکامل فناوری DTG
فناوری DTG در اواخر دهه 1990 و اوایل 2000 میلادی به وجود آمد. در آن زمان، نیاز به چاپهایی با کیفیت بالا و جزئیات دقیق بر روی پارچههای مختلف افزایش یافته بود. چاپهای سنتی مانند چاپ سیلک و چاپ انتقال حرارتی دارای محدودیتهایی بودند، به ویژه در چاپ تصاویر پیچیده و چند رنگ. این محدودیتها باعث شد که ایده چاپ مستقیم دیجیتال روی پارچه شکل بگیرد.
اولین چاپگرهای DTG از فناوری مشابه چاپگرهای جوهرافشان استفاده کردند. این چاپگرها توانستند به سرعت محبوبیت پیدا کنند زیرا برخلاف چاپهای سنتی، نیازی به تهیه شابلون برای هر رنگ یا مرحله چاپ نداشتند. به علاوه، امکان چاپ مستقیم روی پارچه بدون واسطه و با جزئیات بالا فراهم شد.
در دهه 2000 میلادی، شرکتهای بزرگ تولید کننده چاپگر، همچون Epson و Brother، دستگاههای مخصوص چاپ DTG را به بازار عرضه کردند. این دستگاهها توانستند کیفیت و دقت بالاتری را در چاپ روی پارچه ارائه دهند. یکی از نقاط عطف مهم در این فناوری، توسعه جوهرهای بر پایه آب بود که علاوه بر سازگاری بیشتر با محیط زیست، توانست کیفیت و دوام چاپها را بهبود بخشد.
چاپگرهای نسل اول DTG در ابتدا برای چاپهای ساده و کمتیراژ طراحی شده بودند، اما با گذشت زمان و با ورود چاپگرهای پیشرفتهتر، امکان چاپ تصاویر پیچیده و چند رنگ با وضوح و دقت بالا فراهم شد. این چاپگرها همچنین قابلیت چاپ روی انواع مختلف پارچه، به ویژه پارچههای طبیعی مانند پنبه را بهبود دادند.
در دهه اخیر، فناوری DTG دستخوش تحولات بسیاری شده است. چاپگرهای جدیدتر قادر به چاپ سریعتر و کارآمدتر شدهاند و میتوانند با کیفیتی بالاتر، طرحهای پیچیدهتری را روی پارچههای متنوع اعمال کنند. علاوه بر این، تکنولوژی پیشدرمانی (pre-treatment) نیز بهبود یافته است و به کاربران اجازه میدهد که با استفاده از مواد مخصوص، پارچه را قبل از چاپ آمادهسازی کنند تا چاپ نهایی دارای ماندگاری بیشتری باشد.
یکی از دیگر نوآوریهای اخیر، توسعه جوهرهای سازگار با محیط زیست و پیشرفتهای در زمینه رنگآمیزی است. این جوهرها قابلیت نفوذ بهتر به بافت پارچه را دارند و علاوه بر این، مقاومتر در برابر شستشو هستند.
نحوه کار چاپ DTG
- آمادهسازی طرح دیجیتال اولین مرحله در چاپ DTG شامل آمادهسازی طرح مورد نظر است. این طرح میتواند شامل تصاویر گرافیکی، متن، لوگو، یا هر نوع طرح دیگری باشد. نرمافزارهای گرافیکی مانند Adobe Photoshop یا Illustrator برای ایجاد و ویرایش این طرحها استفاده میشوند. طرح نهایی باید با کیفیت بالا و فرمت دیجیتال به چاپگر ارسال شود تا چاپگر بتواند دقیقاً همان طرح را بر روی پارچه پیاده کند.
- پیشدرمانی پارچه (Pre-Treatment) یکی از مراحل مهم در چاپ DTG، پیشدرمانی پارچه است. این مرحله برای بهبود چسبندگی و ماندگاری جوهر بر روی پارچه انجام میشود. پارچه با یک محلول ویژه پوشانده میشود که این محلول کمک میکند جوهر به درستی به الیاف پارچه بچسبد. پیشدرمانی برای پارچههای روشن و تیره ضروری است، زیرا در غیر این صورت ممکن است جوهر به خوبی روی پارچه تثبیت نشود.
این مرحله معمولاً به کمک دستگاههای خاص یا به صورت دستی انجام میشود و بعد از آن پارچه باید بهطور کامل خشک شود تا برای چاپ آماده گردد. - قرار دادن پارچه در چاپگر DTG پس از پیشدرمانی و آمادهسازی طرح، پارچه در چاپگر DTG قرار داده میشود. چاپگرهای DTG دارای یک سطح مسطح (پالت) هستند که پارچه روی آن قرار میگیرد و چاپگر بهطور مستقیم جوهر را بر روی آن اعمال میکند. یکی از مزایای DTG این است که نیازی به ساخت شابلون یا قالب ندارد؛ بنابراین، هر طرحی بهراحتی و با دقت بالا قابل چاپ است.
- فرآیند چاپ در این مرحله، چاپگر DTG به کمک هدهای چاپ جوهرافشان، جوهر را مستقیماً بر روی پارچه اعمال میکند. این چاپگرها توانایی چاپ تصاویر پیچیده با رنگهای متنوع را دارند. جوهر به صورت دقیق و با لایههای نازک بر روی پارچه قرار میگیرد و به دلیل استفاده از جوهرهای بر پایه آب، جوهر به عمق الیاف پارچه نفوذ میکند و کیفیت نهایی بسیار بالا خواهد بود.
چاپگرهای DTG قابلیت چاپ بر روی پارچههای مختلف، بهویژه پارچههای پنبهای و طبیعی را دارند و میتوانند طرحها را به صورت دقیق و شفاف حتی بر روی سطوح نامنظم پارچه چاپ کنند. - تثبیت جوهر (Curing) پس از انجام فرآیند چاپ، برای ماندگاری و دوام چاپ، جوهر نیاز به تثبیت دارد. این مرحله معمولاً به کمک دستگاه پرس حرارتی یا خشککنهای صنعتی انجام میشود. گرما باعث میشود که جوهر به الیاف پارچه متصل شود و از پاک شدن یا محو شدن طرح در اثر شستشو جلوگیری کند.
در برخی موارد، از سیستمهای خشککن هوای گرم یا ماکروویوهای صنعتی نیز برای تثبیت چاپ استفاده میشود. زمان و دمای مناسب تثبیت به نوع جوهر و پارچه بستگی دارد، اما معمولاً این فرآیند در دمای حدود 160-180 درجه سانتیگراد و به مدت 1 تا 2 دقیقه انجام میشود.
ویژگیهای چاپ DTG
- کیفیت بالا و جزئیات دقیق: چاپ DTG قادر است تصاویر پیچیده با تعداد زیادی رنگ و جزئیات ریز را به خوبی روی پارچه چاپ کند. این روش بهویژه برای طرحهای گرافیکی پیچیده و چاپ تصاویر واقعی مناسب است.
- عدم نیاز به قالب یا شابلون: بر خلاف چاپ سیلک که به قالب و شابلون نیاز دارد، در DTG نیازی به تهیه ابزارهای خاص برای هر طرح نیست، و این امکان را فراهم میکند که چاپ سریعتر و بدون هزینههای اضافی انجام شود.
- مناسب برای سفارشات کم:DTG برای چاپهای تکی یا سفارشات کم حجم بسیار مناسب است. برخلاف روشهای دیگر که نیاز به تولید انبوه دارند تا از نظر اقتصادی بهصرفه باشند، DTGحتی برای چاپ تکی هم کارآمد و مقرونبهصرفه است.
- دوام مناسب: چاپ DTG در صورتی که به درستی تثبیت شود و از جوهرهای باکیفیت استفاده شود، دوام و ماندگاری خوبی دارد. این چاپها پس از شستشو نیز تا مدتها بدون تغییر باقی میمانند.
مزایای چاپ DTG
- کیفیت چاپ بالا: چاپ DTG از تکنولوژی جوهر افشان استفاده میکند که باعث میشود تصاویر با جزئیات بالا و رنگهای زنده و شفاف روی پارچه چاپ شوند.
- چاپ مستقیم روی پارچه: این روش امکان چاپ مستقیم تصاویر پیچیده و چند رنگ را روی پارچههای مختلف فراهم میکند، بدون نیاز به استفاده از شابلون یا سایر مراحل واسطه.
- مناسب برای سفارشات کمحجم: برخلاف روشهای دیگر مانند چاپ سیلک اسکرین که برای سفارشات بزرگتر اقتصادیتر است، چاپ DTG به دلیل عدم نیاز به شابلون، برای سفارشات کمحجم و حتی تکلباس نیز بهصرفه است.
- زمان آمادهسازی کمتر: چون نیازی به آمادهسازی صفحات چاپ نیست، سفارشات DTG سریعتر آماده میشوند و زمان تولید کاهش پیدا میکند.
- دوستدار محیط زیست: بسیاری از دستگاههای DTG از جوهرهای پایه آب استفاده میکنند که زیستتخریبپذیر هستند و به محیط زیست آسیب نمیزنند.
- انعطافپذیری در طراحی: در چاپ DTG میتوان هر طرح دلخواهی از جمله تصاویر پیچیده با جزئیات ظریف و ترکیب رنگهای زیاد را به راحتی چاپ کرد.
- چاپ روی انواع پارچهها: این روش مناسب پارچههای مختلف، بهویژه پارچههای نخی و پنبهای است و در صورتی که پارچه از کیفیت خوبی برخوردار باشد، ماندگاری چاپ نیز بالا خواهد بود.
معایب چاپ DTG
- محدودیت در نوع پارچه: چاپ DTG بیشتر برای پارچههای نخی و پنبهای مناسب است. روی پارچههای ترکیبی یا مصنوعی مانند پلیاستر، کیفیت چاپ ممکن است کمتر باشد و جوهر به خوبی جذب پارچه نشود.
- ماندگاری کمتر نسبت به روشهای دیگر: اگرچه کیفیت چاپ DTG بالا است، اما دوام و ماندگاری آن به اندازه چاپ سیلک اسکرین یا چاپ حرارتی نیست. با گذشت زمان و شستشوهای مکرر، امکان کمرنگ شدن چاپ وجود دارد.
- هزینه بالای چاپ برای حجم زیاد: برای سفارشات کمحجم چاپ DTG بهصرفه است، اما در سفارشات با تعداد بالا، هزینه چاپ به نسبت روشهایی مانند چاپ سیلک اسکرین بیشتر خواهد بود.
- سرعت پایینتر در چاپ تعداد زیاد: دستگاههای چاپ DTG به صورت تکی و با دقت بالا روی هر لباس چاپ میکنند که در سفارشات انبوه، سرعت تولید را کاهش میدهد. این موضوع باعث میشود که چاپ در حجم زیاد به کندی پیش رود.
- نیاز به مراقبت ویژه در نگهداری لباسها: لباسهایی که با روش DTG چاپ شدهاند، نیاز به شستشو و نگهداری دقیقتری دارند تا چاپ آنها طول عمر بیشتری داشته باشد. مثلاً باید از آب سرد استفاده شود و از اتو کردن مستقیم روی طرح چاپ شده اجتناب شود.
- محدودیت در رنگهای تیره: چاپ روی لباسهای تیره با روش DTG نیاز به لایهی پایه سفید دارد که ممکن است هزینه را افزایش دهد و همچنین کیفیت چاپ روی لباسهای تیره در مقایسه با لباسهای روشن کمتر باشد.
- نیاز به تجهیزات پیشرفته و نگهداری دستگاهها: دستگاههای چاپ DTG پیشرفته و گرانقیمت هستند و نیاز به نگهداری منظم دارند تا از مشکلات فنی و کاهش کیفیت چاپ جلوگیری شود. همچنین جوهرهای مورد استفاده در این چاپ نیز ممکن است قیمت بالایی داشته باشند.
کاربردهای چاپ DTG
- تولید لباسهای شخصیسازی شده: چاپ DTG به افراد و کسبوکارها اجازه میدهد تا طرحهای دلخواه خود را روی تیشرتها، هودیها و لباسهای دیگر چاپ کنند. این قابلیت باعث شده تا افراد بتوانند لباسهایی با طرحهای خاص و منحصربهفرد داشته باشند.
- چاپ در تعداد کم: یکی از کاربردهای اصلی چاپ DTG، تولیدات کمحجم است. این روش بهویژه برای سفارشات کوچک مانند چاپ یک یا چند عدد لباس مناسب است، زیرا برخلاف چاپ سیلکاسکرین نیازی به ایجاد شابلون ندارد.
- تولید کالاهای تبلیغاتی: شرکتها و برندها میتوانند با استفاده از چاپ DTG، لوگو یا شعار تبلیغاتی خود را روی لباسها چاپ کرده و بهعنوان هدیه تبلیغاتی یا کالای تبلیغی در رویدادها و نمایشگاهها استفاده کنند.
- چاپ روی لباسهای کودکانه و نوزادان: به دلیل استفاده از جوهرهای پایه آب و غیرسمی، چاپ DTG گزینه مناسبی برای چاپ روی لباسهای نوزادان و کودکان است که به حساسیتهای پوستی توجه میکنند.
- چاپ برای فروشگاههای آنلاین: بسیاری از فروشگاههای آنلاین که بهصورت سفارشی لباسهای چاپی میفروشند، از چاپ DTG برای تولید محصولات خود استفاده میکنند. این فروشگاهها میتوانند بدون نیاز به ذخیرهسازی انبوه محصولات، بر اساس سفارش مشتریان بهصورت آنی چاپ انجام دهند.
- چاپ روی پارچههای تزئینی و هنری: چاپ DTG قابلیت چاپ تصاویر هنری با جزئیات بالا و رنگهای متنوع را دارد و میتوان از آن برای تولید پارچههای تزئینی، کوسنها و حتی تابلوهای پارچهای استفاده کرد.
- چاپ نمونههای اولیه و تستی: طراحان لباس میتوانند با استفاده از چاپ DTG، نمونههای اولیه از طرحهای خود را بهسرعت و با هزینه کمتر تولید کنند و پس از ارزیابی، تصمیم به تولید انبوه بگیرند.
- چاپ تصاویر پیچیده و چند رنگ: DTG برای چاپ طرحهای پیچیده که شامل جزئیات زیاد و ترکیب رنگهای مختلف است، بسیار مناسب است. این ویژگی باعث شده تا این روش برای چاپ عکسهای واقعی و طرحهای گرافیکی خاص کاربرد داشته باشد.
- چاپ برای رویدادها و گروهها: تیمهای ورزشی، گروههای موسیقی، مدارس و باشگاههای مختلف میتوانند با استفاده از چاپ DTG، لباسهایی با لوگو یا شعارهای خود تولید کرده و برای اعضا یا شرکتکنندگان در رویدادها ارائه دهند.
چاپ DTG یک تکنولوژی مدرن و کارآمد برای چاپ مستقیم طرحهای دیجیتال بر روی پارچه است که به دلیل کیفیت بالا، جزئیات دقیق و قابلیت چاپ تکی یا سفارشیسازی محبوبیت زیادی پیدا کرده است. اگرچه ممکن است محدودیتهایی در نوع پارچهها داشته باشد، اما برای چاپهای کمتیراژ و طرحهای پیچیده، یک راهکار ایدهآل محسوب میشود.